طراحی فروشگاه اینترنتی
تبلیغات

دنیس مک‌آلیستر ریچی معروف به دنیس ریچی، متولد سال ۱۹۴۱ میلادی دانشمند علوم کامپیوتر، خالق زبان C و همینطور سیستم عامل UNIX است. او به همراه دوست و همکارش، تامسون، جایزه معتبر تورینگ را در سال ۱۹۸۳ به دلیل ارائه نظریه سیستم عامل یونیکس دریافت کردند. این تنها جایزه دریافتی آنها نبود، آنها همچنین در سال ۱۹۹۰، مدال همینگ را از کانون مهندسین برق و الکترونیک و در سال ۱۹۹۹ مدال ملی فناوری را از رئیس جمهور وقت ایالات متحده، کلینتون دریافت کردند.

ما این مطلب را در چهار بخش، بصورت خلاصه شرح خواهیم داد:

بخش اول، زندگی تحصیلی:

ریچی در محله برونزویل شهر نیویورک به دنیا آمد. پدرش، آلستیر ای. ریچی دانشمند کهنه کار آزمایشگاه بل و یکی از نویسندگان تئوری طراحی مدارهای سوئیچینگ بود. او در دوران کودکی به همراه خانواده به شهر سامیت در ایالت نیوجرسی نقل مکان کرد و در همان شهر بود که از دبیرستان سامیت فارغ‌التحصیل شد. سپس وارد هاروارد شد و تحصیل در رشته فیزیک را آغاز کرد. ولی چندی بعد به رشته مورد علاقه اش، ریاضیات کاربردی رفت و در همین رشته فارغ‌التحصیل شد. وی بعدها، دکترای خود را نیز تحت نظارت پاتریک سی. فیشر دریافت کرد. پایان‌نامه وی «پیچیدگی محاسباتی و ساختار برنامه» بود.

بخش دوم، زندگی کاری:

ریچی در سال ۱۹۶۷، در آزمایشگاه‌های بل(همان محلی که پدرش سالها در آنجا کار کرده بود)، مرکز تحقیقاتی علوم کامپیوتر شروع به کار کرد. مدتی بعد او پروژه ای را به نام Multics را به دست گرفت. مولتیکس یکی از نخستین سیستم عاملهای اشتراک زمانی بود که در سال ۱۹۶۴ در دانشگاه کمبریج آغاز شده بود و بعدها توسط دانشگاه MIT و آزمایشگاه های بل توسعه پیدا کرد. البته بدلیل پیچیدگی زیاد و اهداف بلند پروازانه این سیستم عامل، در سال ۱۹۶۹ آزمایشگاه های بل از این پروژه کناره گرفت. ولی دنیس ریچی و کن تامسون با استفاده از تجربیاتی که در این پروژه کسب کرده بودند، سنگ بنای یونیکس را گذاشتند. نام یونیکس نیز به نوعی از نام مولتیکس گرفته شده است!

ریچی با همکاری کن تامسون و دیگر همکارانش در آزمایشگاه بل، توانستند در اواخر دهه ۶۰ میلادی نسخه اولیه یونیکس را عرضه کنند. یونیکس یک سیستم عامل Multitask(چند وظیفگی) و Multiuser(چند کاربره) بود که به سفارش AT&T آماده شده بود و اولین نسل سیستم عاملهای امروزی به حساب می‌آید. حالا اگر به اطلاعات بیشتری در مورد یونیکس نیاز دارید، به صفحه آن در ویکی فارسی سر بزنید، اطلاعات خوبی در آنجا پیدا خواهد کرد. یکی از مهمترین همکاری‌های ریچی با تامسون در پروژه یونیکس، بردن آن برنامه، به ماشین‌ها و پلتفرم‌های مختلف بود که با تغییر زبان آن از اسمبلی به زبان C انجام شد.

شرح بزرگی کاری که این دو نفر انجام دادند، خیلی سخت است. مخصوصا برای کسانی که با زبان سی و علوم کامپیوتر ناآشنا هستند؛ زیرا که بنیان تمام سیستم عاملها، پلتفرم ها، زبانهای برنامه نویسی، گجت ها و هر آنچه که به کامپیوتر منتهی میشود، یونیکس و زبان C است. مثالی که میتوان برای آن زد، اختراع برق یا حتی اختراع چرخ است. میخواهیم بگوییم تا این حد تاریخ ساز بوده است؟! همانطور که میدانید، اختراع چرخ سرعت پیشرفت تمدن بشری را چندین برابر کرد و دورانی جدید پدید آورد؛ امثال دنیس ریچی، کسانی بودند که چرخ دنیای جدید را اختراع کردند!

ریچی عمده شهرت خود را مدیون ابداع زبان برنامه نویسی C است. وی یکی از نویسندگان کتاب The C programming language است که بهK&R معروف هست، میباشد. این کتاب مرجع مشهور زبان سی است که با همکاری کرینگهان نوشته شده است. زبان برنامه نویسی C امروزه به طور گسترده در نرم‌افزارها، سیستم عامل‌ها و توسعه سیستمهای سخت افزاری و نرم افزاری استفاده می‌شود و تاثیر آن بر تمامی زبان‌های برنامه نویسی امروزی کاملا مشهود است.

بخش سوم، موفقیت ها و جوایز:

جایزه تورینگ^*(توسط انجمن ACM یا انجمن ماشینهای محاسب)

ریچی و تامسون جایزه تورینگ را برای تئوری تعمیم و توسعه سیستم عامل‌ها و به خصوص تکمیل سیستم عامل یونیکس، در سال ۱۹۸۳ دریافت کردند.

* جایزه تورینگ در حقیقت جایزه نوبل کامپیوتری ها محسوب می شود و با ارزش ترین جایزه در این زمینه است. این جایزه از سال ۱۹۶۶ تا به امروز سالانه به اشخاصی که سهم بسزایی در زمینه کامپیوتر دارند، اعطا می‌شود. گوگل و اینتل از سال ۲۰۰۷ جایزه ۲۵۰ هزار دلاری نیز به برنده جایزه اختصاص داده اند که در سال ۲۰۱۴ این مبلغ توسط گوگل به یک میلیون دلار افزایش پیدا کرد.

مدال ریچارد همینگ(توسط کانون مهندسین برق و الکترونیک)

دوباره در ۱۹۹۰، دنیس ریچی و کن تامسون، برای ابداع سیستم عامل یونیکس و زبان برنامه نویسی C این جایزه معتبر را  دریافت کردند.

مدال ملی فناوری(عالی ترین نشان ملی ایالات متحده در زمینه فناوریهای نوین)

در سال ۱۹۹۹، ریچی و تامسون به طور مشترک، مدال ملی فناوری سال ۱۹۹۸ را از بیل کلینتون، رئیس جمهور وقت ایالات متحده آمریکا، برای ساخت سیستم عامل یونیکس و زبان برنامه نویسی C دریافت کردند.

جایزه بزرگ کانون تحقیقات صنعتی آمریکا

در سال ۲۰۰۵، کانون تحقیقات صنعتی، جایزه بزرگ خود را به دنیس ریچی و به پاس زحمات وی در علم و فناوری و همچنین توسعه سیستم عامل یونیکس اهدا نمود. این جایزه به اشخاص داده می شود که از نظر خلاقیت فردی و نوآوری سرآمد هستند و همچنین بصورت گسترده ای به توسعه صنعتهایی با هدف کمک به جامعه مشارکت داشته باشند.

جایزه ژاپن(یکی از معتبرترین جایزه های حوزه فناوری اطلاعات)

در سال ۲۰۱۱، دنیس ریچی به همراه یار همیشگی اش، تامپسون، جایزه ژاپن برای زحماتشان در توسعه سیستم عامل یونیکس دریافت کردند. این جایزه شامل یک گواهینامه، لوح یادبود و همچنین مبلغ ۵۰ میلیون ین ژاپن(حدود ۶۰۰ هزاردلار) است.

بخش چهارم، میراث دنیس ریچی:

یکی از غم انگیزترین اتفاقات سال ۲۰۱۱، برای دوستداران زبان سی و سیستم عامل یونیکس، درگذشت دنیس ریچی، بود. روز ۱۲ اکتبر بود که خبر درگذشت وی، توسط راب پایک، همکار سابقش به خبرگزاری ها اعلام شد؛ این درحالی بود که بدلیل پوشش رسانه ای درگذشت استیو جابز در آن زمان(۵ اکتبر)، خبر درگذشت دنیس ریچی آنچنان مورد توجه قرار نگرفت؟! بعد از آن بود که تقابل های بین طرفداران دنیس ریچی و استیو جابز در فیس بوک و توییتر بوجود آمد. اگر یک جستجو در گوگل انجام بدهید، نتیجه این تقابل ها را خواهد دید. شاید محبوبیت جابز بدلیل بوجود آوردن محصولات اپل، خیلی زیاد باشد، ولی اگر دنیس ریچی نبود سیستم عامل یا زبانی نبود که بتوان سیستم عامل MAC، Windows یا iOS را نوشت. پس اصولا این دونفر قابل مقایسه با هم نیستند! (مثل مقایسه مخترع اتومبیل با طراح خودرو لامبورگینی!)

پیکر بی جان  دنیس ریچی در سن هفتاد سالگی در شهرک برکلی هایتس در ایالت نیوجرسی، در خانه اش و در حالی که تنها زندگی می‌کرد، پیدا شد. زمان دقیق و علت مرگ وی تا کنون اعلام نشده است. وی در پی سالها تحت مداوای سرطان پروستات قرار داشت. وی همچنین دچار بیماری قلبی بود.

راب پایک پس از انتشار خبر مرگ دنیس ریچی، در گوگل پلاس خود اینطور نوشت:

ایمان دارم که کسانی هستند که از عظمت کارهای او قدردانی کرده و به طور شایسته ای  برای فوت او سوگواری می کنند. او مردی ساکت و مرموز بود ولی در عین حال یک دوست و همکار خوب بود. مسلما امروز جهان یک ذهن برتر را از دست داد!

پاول ای.سروزی (مورخ کامپیوتر) بعد از مرگ دنیس ریچی گفت:

ریچی زیر رادار بود. نامش اصلاً یک نام خانوادگی صرف نبود، اما اگر میکروسکوپ می‌داشتید و می‌توانستید درون یک کامپیوتر را نگاه کنید، می‌توانستید کارش را در همه جای داخل آن ببینید.

در یک مصاحبه که در مدت کوتاهی بعد از مرگ ریچی انجام شد، همکار قدیمی او، برایان کرینگان گفت:

ریچی هیچگاه انتظار نداشت زبان برنامه نویسیC، دستاوردی به این وسعت باشد! کرینگان همچنین، نقش مهم زبان برنامه‌نویسی C و سیستم‌عامل یونیکس را در توسعه پروژه‌های بعدی، همچون آیفون را یادآور شد.

فدورا ۱۶، نسخه جدید فدورا که حدود یک ماه بعد از مرگ ریچی منتشر شد، به یاد و پاس زحمات او، به دنیس ریچی فقید تقدیم شد.

سیستم‌عامل آزاد FreeBSD 9.0 نیز که در ژانویه ۲۰۱۲ منتشر شد، به دنیس ریچی تقدیم شد.

معرفی کتابهای دنیس ریچی:

The C Programming Language(1978)

Programmieren in C. ANSI C (2. A.). Mit dem C- Reference Manual(1983)

The C Programming Language: Convergent Technologies Edition(1984)

«برای اطلاع از بروزرسانی ها و مطالب جدید در کانال ما عضو شوید»

تلگرام وبلاگ‌ما

اینستاگرام وبلاگ‌ما